Το έκζεμα, ο κνησμός και το φολιδωτό δέρμα είναι ξεκάθαρα συμπτώματα ότι κάτι δεν πάει καλά με το δέρμα μας. Η ψωρίαση είναι μια δερματική ασθένεια που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, αν και δεν είναι μεταδοτική μεταξύ των ανθρώπων.
Αυτή η ασθένεια δεν μπορεί να μεταδώσει την πάθηση του δέρματος από το ένα άτομο στο άλλο. Το άγγιγμα μιας ψωριασικής βλάβης σε άλλο άτομο δεν θα μας κάνει να αναπτύξουμε την πάθηση, αλλά είναι βολικό να μάθουμε περισσότερα για αυτόν τον τύπο ατοπικού προβλήματος.
Τι είναι η ψωρίαση;
Αν και ορισμένοι πιστεύουν ότι η εμφάνισή του είναι τυχαία, η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για ένα χρόνιο αυτοάνοσο νόσημα που προκαλεί την ταχεία συσσώρευση κυττάρων του δέρματος, προκαλώντας ξεφλούδισμα στην επιφάνεια του δέρματος. Η φλεγμονή και η ερυθρότητα γύρω από τα λέπια είναι αρκετά συνηθισμένα. Αυτές οι τυπικές ψωριασικές καταστάσεις είναι ασημί-λευκό και αναπτύσσονται σε παχιά κόκκινα μπαλώματα. Μερικές φορές αυτά τα μπαλώματα σπάνε και αιμορραγούν, ειδικά όταν έχουμε πολύ ξηρό δέρμα ή το γρατσουνίζουμε.
Η ψωρίαση είναι το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας επιταχυνόμενη παραγωγή δέρματος. Συνήθως, τα κύτταρα του δέρματος αναπτύσσονται βαθιά στο δέρμα και σιγά-σιγά ανεβαίνουν στην επιφάνεια. Τελικά πέφτουν, αν και ο τυπικός κύκλος ζωής ενός δερματικού κυττάρου είναι ένας μήνας.
Σε άτομα με αυτή την ασθένεια, η διαδικασία παραγωγής μπορεί να συμβεί σε λίγες μόνο ημέρες. Ως αποτέλεσμα, τα κύτταρα του δέρματος δεν έχουν χρόνο να πέσουν. Αυτή η ταχεία υπερπαραγωγή οδηγεί στη συσσώρευση κυττάρων του δέρματος. Τα λέπια αναπτύσσονται συνήθως σε αρθρώσεις, όπως οι αγκώνες και τα γόνατα. Αν και μπορούν να αναπτυχθούν και σε άλλα μέρη του σώματος, όπως τα χέρια, τα πόδια, ο λαιμός, το τριχωτό της κεφαλής και το πρόσωπο. Οι λιγότερο συνηθισμένοι τύποι ψωρίασης επηρεάζουν τα νύχια, το στόμα και την περιοχή γύρω από τα γεννητικά όργανα.
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι
Αυτή η δερματική ασθένεια έχει πολλούς διαφορετικούς τύπους. Ένας ειδικός πρέπει να αξιολογήσει διεξοδικά τις περιπτώσεις για να καθορίσει την καλύτερη θεραπεία για αυτόν τον τύπο ψωρίασης. Εδώ αποκαλύπτουμε τα πιο κοινά παραδείγματα:
- σε πιάτα. Η κατά πλάκας ψωρίαση είναι ο πιο κοινός τύπος. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι περίπου το 80 τοις εκατό των ατόμων με την πάθηση έχουν αυτόν τον τύπο. Προκαλεί κόκκινα, φλεγμονώδη μπαλώματα που καλύπτουν περιοχές του δέρματος. Αυτά τα μπαλώματα συνήθως καλύπτονται με λευκωπό-ασημί λέπια ή πλάκες. Οι πλάκες βρίσκονται στους αγκώνες, τα γόνατα και το τριχωτό της κεφαλής.
- Γκουτάτα. Αυτό είναι σύνηθες στην παιδική ηλικία και προκαλεί μικρές ροζ κηλίδες. Τα πιο κοινά σημεία της εντερικής ψωρίασης περιλαμβάνουν τον κορμό, τα χέρια και τα πόδια. Αυτές οι κηλίδες σπάνια είναι παχιές ή ανυψωμένες όπως ο τύπος της πλάκας.
- Φλυκταινώδης. Είναι πιο συχνό στους ενήλικες. Προκαλεί λευκές, γεμάτες πύον φουσκάλες και μεγάλες περιοχές κόκκινου, φλεγμονώδους δέρματος. Αυτός ο τύπος εντοπίζεται συνήθως σε μικρότερες περιοχές του σώματος, όπως τα χέρια ή τα πόδια, αλλά μπορεί να είναι ευρέως διαδεδομένος.
- ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ. Σε αυτή την περίπτωση, σχηματίζονται λαμπερές περιοχές κόκκινου, λαμπερού, φλεγμονώδους δέρματος. Επιθέματα αντίστροφης ψωρίασης αναπτύσσονται κάτω από τις μασχάλες ή τους μαστούς, στη βουβωνική χώρα ή γύρω από τις δερματικές πτυχές των γεννητικών οργάνων.
- ερυθροδερμική. Αυτός είναι ένας πολύ σπάνιος και σοβαρός τύπος ψωρίασης. Συνήθως καλύπτει μεγάλα τμήματα του σώματος ταυτόχρονα και το δέρμα φαίνεται καμένο από τον ήλιο. Τα λέπια που αναπτύσσονται ρίχνονται σε μεγάλα τμήματα ή φύλλα. Δεν είναι ασυνήθιστο για ένα άτομο με αυτό το είδος ψωρίασης να έχει πυρετό ή να αρρωστήσει σοβαρά. Είναι ένας τύπος που μπορεί να είναι απειλητικός για τη ζωή, επομένως οι άνθρωποι πρέπει να επισκεφθούν επειγόντως έναν ειδικό γιατρό.
Γιατί εμφανίζεται; Αιτίες και παράγοντες
Δεν είναι ακόμη πολύ εμφανές ποιες είναι οι αιτίες της εμφάνισης της ψωρίασης. Ωστόσο, χάρη στην έρευνα είμαστε ξεκάθαροι ότι υπάρχουν δύο βασικοί παράγοντες: η γενετική και το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ανοσοποιητικό σύστημα
Αυτό είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα. Οι αυτοάνοσες παθήσεις σημαίνουν ότι το σώμα επιτίθεται στον εαυτό του. Στην περίπτωση της ψωρίασης, τα λευκά αιμοσφαίρια, γνωστά ως Τ κύτταρα, επιτίθενται κατά λάθος στα κύτταρα του δέρματος.
Σε ένα φυσιολογικό σώμα, τα λευκά αιμοσφαίρια χρησιμοποιούνται για να επιτεθούν και να καταστρέψουν τα εισβάλλοντα βακτήρια και να καταπολεμήσουν τη μόλυνση. Αυτή η άστοχη επίθεση προκαλεί την επιτάχυνση της διαδικασίας παραγωγής κυττάρων του δέρματος. Η επιταχυνόμενη παραγωγή δερματικών κυττάρων προκαλεί την πολύ γρήγορη ανάπτυξη νέων κυττάρων του δέρματος. Σπρώχνονται στην επιφάνεια του δέρματος, όπου συσσωματώνονται μεταξύ τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση πλακών που σχετίζεται με την ψωρίαση. Οι επιθέσεις στα κύτταρα του δέρματος προκαλούν επίσης την ανάπτυξη ερυθρών, φλεγμονωδών περιοχών του δέρματος.
Γενετική
Μερικοί άνθρωποι κληρονομούν γονίδια που τους καθιστούν πιο πιθανό να αναπτύξουν αυτή την ασθένεια. Εάν έχετε ένα άμεσο μέλος της οικογένειας με την πάθηση του δέρματος, ο κίνδυνος να αναπτύξετε ψωρίαση είναι υψηλότερος. Ωστόσο, το ποσοστό των ατόμων που πάσχουν από αυτή την ασθένεια και έχουν γενετική προδιάθεση είναι μικρό. Μόνο το 2 έως 3 τοις εκατό των ατόμων με το γονίδιο αναπτύσσουν τη νόσο, αν και εξακολουθεί να αποτελεί μέρος των αιτιολογικών παραγόντων.
Άλλοι ενεργοποιητές
Υπάρχουν εξωτερικοί παράγοντες που μπορούν να ξεκινήσουν μια νέα εστία ψωρίασης. Αυτά τα ερεθίσματα δεν είναι ίδια για όλους. Μπορούν επίσης να αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου. Οι πιο συνηθισμένοι παράγοντες ενεργοποίησης περιλαμβάνουν:
- Στρες Η ασυνήθιστα υψηλή καταπόνηση μπορεί να προκαλέσει έκρηξη. Εάν μάθετε να το μειώνετε και να το ελέγχετε, μπορείτε να βελτιώσετε και πιθανώς να αποτρέψετε τις εξάρσεις.
- Αλκοόλ. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει έξαρση της ψωρίασης. Εάν καταναλώνετε υπερβολική ποσότητα αλκοόλ, τα κρούσματα μπορεί να είναι πιο συχνά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η μείωση του αλκοόλ είναι έξυπνη και για κάτι περισσότερο από το δέρμα σας.
- Βλάβη. Ένα ατύχημα, κόψιμο ή γρατσουνιά μπορεί να προκαλέσει ξέσπασμα. Οι ενέσεις, οι εμβολιασμοί και το ηλιακό έγκαυμα μπορούν επίσης να το πυροδοτήσουν.
- Φάρμακα Ορισμένα φάρμακα θεωρούνται πυροδοτητές της νόσου. Μερικά παραδείγματα είναι το λίθιο, τα ανθελονοσιακά φάρμακα ή τα φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση.
- Μόλυνση. Η ψωρίαση προκαλείται κυρίως από το ανοσοποιητικό σύστημα που επιτίθεται κατά λάθος στα υγιή κύτταρα του δέρματος. Εάν είστε άρρωστοι, το ανοσοποιητικό σας σύστημα θα ενεργοποιηθεί για να καταπολεμήσει τη μόλυνση. Αυτό θα μπορούσε να ξεκινήσει μια άλλη έξαρση της ψωρίασης.
Τα πιο κοινά συμπτώματα της ψωρίασης
Τα σημάδια της εμφάνισης διαφέρουν από το ένα άτομο στο άλλο και εξαρτώνται από τον τύπο που πάσχει. Τα μπαλώματα της ψωρίασης μπορεί να είναι τόσο μικρά όσο μερικά λέπια στο τριχωτό της κεφαλής ή στον αγκώνα ή να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του σώματος. Δεν θα βιώσουν όλοι κάθε σύμπτωμα και μερικά μπορεί να έχουν εντελώς διαφορετικά εάν έχουν έναν λιγότερο κοινό τύπο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με αυτή την ασθένεια περνούν ciclos των συμπτωμάτων. Η πάθηση μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συμπτώματα για μερικές ημέρες ή εβδομάδες και στη συνέχεια μπορεί να εξαφανιστούν και να γίνουν σχεδόν απαρατήρητα. Σε περίπτωση που επιδεινωθεί από μια κοινή πυροδότηση ψωρίασης, η κατάσταση μπορεί να επανέλθει εντός λίγων ημερών. Μερικές φορές, αν και είναι σπάνιο, τα συμπτώματα εξαφανίζονται εντελώς. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η ψωρίαση δεν θα επανέλθει, απλώς δεν εμφανίζει συμπτώματα προς το παρόν.
Τα πιο κοινά συμπτώματα της ψωρίασης κατά πλάκας είναι:
- Κόκκινες, ανασηκωμένες, φλεγμονώδεις κηλίδες δέρματος
- Λευκό-ασημί λέπια ή πλάκες στις κόκκινες κηλίδες
- Ξηρό δέρμα που μπορεί να σπάσει και να αιμορραγήσει
- πόνος γύρω από τις πληγές
- Κνησμός και αίσθημα καύσου
- Πυκνά και χωρίς κουκούτσια νύχια
- Επώδυνες και πρησμένες αρθρώσεις
Θεραπείες για τη μείωση των συμπτωμάτων
Δυστυχώς, η ψωρίαση δεν έχει θεραπεία. Οι θεραπείες που προτείνουν οι ειδικοί γιατροί στοχεύουν στη μείωση της φλεγμονής και των φολίδων, στην καθυστέρηση της ανάπτυξης των κυττάρων του δέρματος και στην εξάλειψη των πλακών. Τα περισσότερα άτομα με μέτρια έως σοβαρή ψωρίαση θα ωφεληθούν από το συνδυασμό πολλών θεραπειών. Και ενώ μερικοί άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιούν την ίδια θεραπεία για όλη τους τη ζωή, άλλοι μπορεί να χρειαστεί να αλλάζουν περιστασιακά τη θεραπεία εάν το δέρμα τους σταματήσει να ανταποκρίνεται σε αυτό που χρησιμοποιούν.
Τοπικές θεραπείες για την ψωρίαση
Οι κρέμες και οι αλοιφές που εφαρμόζονται απευθείας στο δέρμα μπορεί να είναι χρήσιμες για τη μείωση της ήπιας έως μέτριας ψωρίασης. Οι πιο γνωστές τοπικές θεραπείες είναι τα τοπικά κορτικοστεροειδή, τα τοπικά ρετινοειδή, η ανθραλίνη (ένα φάρμακο που επιβραδύνει την παραγωγή των κυττάρων του δέρματος), τα ανάλογα βιταμίνης D, το σαλικυλικό οξύ και οι ενυδατικές κρέμες.
Φάρμακα και φωτοθεραπεία
Τα άτομα με μέτρια έως σοβαρή ψωρίαση και αυτά που δεν έχουν ανταποκριθεί καλά σε άλλους τύπους θεραπείας μπορεί να χρειαστούν από του στόματος ή ενέσιμα φάρμακα. Πολλά από αυτά τα φάρμακα έχουν σοβαρές παρενέργειες και οι γιατροί συχνά τα συνταγογραφούν για μικρά χρονικά διαστήματα. Τα πιο γνωστά είναι η μεθοτρεξάτη, η κυκλοσπορίνη (Sandimmune), τα βιολογικά και τα ρετινοειδή.
Η φωτοθεραπεία είναι μια θεραπεία που χρησιμοποιεί υπεριώδες ή φυσικό φως. Το ηλιακό φως σκοτώνει τα υπερδραστήρια λευκά αιμοσφαίρια που επιτίθενται στα υγιή κύτταρα του δέρματος και προκαλούν ταχεία ανάπτυξη των κυττάρων. Τόσο το φως UVA όσο και το UVB μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων της ήπιας έως μέτριας ψωρίασης.